Vestel Şirketler Grubu küresel gündeme paralel olarak önce kendi operasyonlarında sonra tüm değer zincirinde 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda, Bilim Temelli Hedefler İnisiyatifi (Science Based Targets İnitiative – SBTi) kapsamında taahhüt verilerek net sıfıra ulaşmada önemli bir adım atılmıştır.
|
2021 yılına oranla 2030 yılına kadar: • Kapsam 1 ve 2 emisyonlarının %42 oranında azaltılması, • Kapsam 3, kategori 11 emisyonlarının ise %25 oranında azaltılması hedeflenmektedir. |
Vestel, Kapsam 1 ve 2 olarak adlandırılan operasyonel salımlarda hedeflenen azaltım miktarına aşağıda sıralanan farklı araçlardan gelen çeşitli katkılarla ulaşacaktır.
Vestel’in Kapsam 3 emisyonları içerisinde en büyük payı Kategori 11 olarak geçen satılan ürünlerin kullanımı oluşturmaktadır. Bu doğrultuda tüm değer zincirinde dönüşümü tetiklemenin gerekliliğinin farkında olarak üç ana alana odaklanılmaktadır.
Vestel, sıfır karbonlu ekonomiye geçiş için yenilenebilir enerji üretimi ve enerji verimliliği yatırımları ile iklim kriziyle mücadeleye katkı sağlamaktadır. Yapılan yatırımlar doğrultusunda, 8.200 kWp gücünde güneş paneli ile yıllık 11.882 MWh elektrik enerjisi üretimine ulaşmayı ve buna bağlı 5.430 ton karbon emisyonunu azaltmayı planlamaktadır. Bu yatırımın 2024 yılı içerisinde yapılması hedeflenmektedir. Yatırımın gerçekleşmesi ile Vestel Beyaz Eşya kurutma fabrikasının elektrik enerjisi tüketiminin yaklaşık olarak %90’ı, tüm üretimin enerji ihtiyacının %10’u güneş enerjisinden sağlanacaktır.
Net sıfır yol planının önemli bir adımını enerji verimliliği oluşturmaktadır. Anlık veri izleme sistemleri sayesinde enerji tüketimini takip etmek ve yüksek tüketim noktalarını belirlemek, etkili azaltım projelerinin tasarlanmasını mümkün kılmaktadır.
Veri İzleme ve Kontrol Merkezi’nde online olarak anlık bütün enerji noktalarının tüketimleri izlenmekte ve bu doğrultuda aksiyon alınmaktadır.
Bilgi sistemleri veri merkezleri mümkün olduğunca konsolide sunucular üzerinde çalıştırılmaktadır. Bu kapsamda fiziksel sunucu sayısı en aza indirilerek sanal sunucular kullanılmakta ve daha az enerji tüketilmektedir. Ayrıca, veri merkezlerindeki soğutma sistemlerinde sadece gerekli alanların soğutulması sağlanmaktadır. 2023’te Türkiye’de satılan ürünlerin enerji tüketimlerinde 2022 yılına göre çamaşır kurutma makinelerinde %2,8, çamaşır makinelerinde %2,5, pişirici cihazlarda %2,4, klimalarda %1,3 ve bulaşık makinelerinde %0,6 iyileşme sağlanmıştır.
Vestel’de çalışanlara yönelik olarak enerji verimliliği, enerji politikası konularını içeren “Sürdürülebilirlik, Çevre ve Enerji Eğitimi” verilmektedir. 2023 yılında 4.068 çalışan toplam 2.724 saat enerji verimliliği konusunda eğitim almıştır.
Sürdürülebilirlik ve sıfır atık ilkelerini benimseyen Vestel, operasyonel faaliyetlerine bu doğrultuda devam ederek atık miktarını en aza indirmeyi amaçlamaktadır. Vestel, Sıfır Atık Yönetim Sistemi çerçevesinde atık oluşumunu önleme, azaltma, geri dönüştürme ve geri kazandırma odaklı faaliyetlerini önceliklendirmektedir. Üretim aşamalarında oluşan atıklar kaynağında ayrıştırılıp geçici depolama alanlarında saklanmakta ve Atık Kontrolü Yönetmeliği'ne uygun olarak lisanslı atık firmalarına gönderilmektedir. Düzenli denetimlerle atıkların geri dönüştürüldüğü ve geri kazanıldığı kontrol edilmektedir
Vestel’de atıkların %93’ü geri dönüştürülmekte ve üretimden çıkan atıklar ile atık kutuları oluşturularak geri kazanılmaktadır. Sıfır Atık uygulaması ve döngüsellik vizyonu kapsamında gıda atıkları da değerlendirilmektedir. 2023 yılında atıklardan elde edilen 2.004 kg kompost Vestel’in kendi yeşil alanlarında kullanılmış; 99,4 ton gıda atığı da sokak hayvanları için bağışlanmıştır.
Türkiye’de ilk olarak, 2021 itibarıyla Vestel markalı buzdolabı ve bulaşık makinesi ürünlerinin ambalajlarında FSC (Forest Stewardship Council - Orman Yönetim Konseyi) sertifikalı %100 geri dönüştürülmüş karton kullanılmaya başlanmıştır. Bu uygulama 2022 yılında Türkiye’de satılan tüm Vestel markalı beyaz eşya ürünlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. 2023 yılında toplam 20.667 ton geri dönüştürülmüş karton kullanılmıştır.
Vestel, Malzeme İnceleme ve Geri Kazanım Projesi ile arızalı malzemelerin ve ürünlerin onarılarak tekrar kullanımını sağlamaktadır. Yetkili servisler sahada değiştirilen arızalı parçaların toplanmasından sorumlu iken, Geri Kazanım Birimi, toplanan arızalı parçaların tamir edilerek tekrar yedek parça olarak kullanılması ve sisteme kazandırılması sürecinde rol oynamaktadır. 2023 yılında 24.052 yedek parça geri kazanılmış ve bu çalışmalar sayesinde 7,7 milyon TL tasarruf sağlanmıştır.
Tamir edilemeyen parçalar ise hurda sınıflarına göre ayrıştırılarak geri dönüşümü gerçekleştirilmektedir. Hurdaya çıkarma işlemi geri dönüşüm sürecine giren ürün sayısı ile eş değer olup, proje kapsamında 2023 yılında elde edilen net gelir 527.560 TL olmuştur. Bu uygulamalar, şirket için mali değeri olan parçaların geri kazanılmasıyla ekonomik kazanç sağlarken, aynı zamanda elektronik atık miktarını azaltarak çevresel etkileri azaltmaktadır.
Garanti kapsamında değişimi yapılan ürünler Vestel City içindeki Değişim Ürünleri Değerlendirme Merkezi’ne (DÜDEM) gelmekte ve onarılabilir olanlar Yenileme Merkezlerinde, Merkezi Onarım ve Geri Kazanım Merkezlerinde yenilenmekte ve Vestel Outlet mağazalarında ve bazı bayilerde satışa sunulmaktadır. 2023 yılında toplam 87.934 adet ürün yenilenerek ekonomiye geri kazandırılmış, yenilenen ürünlerin 1.488 adedi ise toplumsal destek kapsamında bağışlanmıştır. Yenilenemeyen ürünler ise lisanslı geri dönüşüm firması ile geri dönüştürülmektedir.
Ürün geri kazanımı ve onarımı vizyonu ve AB Atık Elektrikli ve Elektronik Ekipman (WEEE) yönetimi kapsamında Vestel; TV, klima, bulaşık makinesi, buzdolabı, çamaşır makinesi, kurutma makinesi, elektrikli fırın, ankastre fırın, ocak ve su ısıtıcısından oluşan 10 ürününü, bağımsız laboratuvarlarda yeniden kullanım/geri dönüşüm açısından değerlendirilmeye tabi tutmuştur. 10 farklı ürün grubundan seçilen ürünlerin geri dönüştürülebilirlik oranları değerlendirmeler sonucu hesaplanmıştır.
Vestel, ürünlerinin yaşam döngüsü analizlerini yapmaya başlamıştır. Vestel Elektronik ürünleri için şuana kadar yapılan yaşam döngüsü analizlerinin sonucu aşağıdadır;
|
|
Ürün Yaşam Döngüsü Analizi |
|||||
|
Ürünler |
Hammadde |
Kullanım |
Taşıma |
Ömür Sonu |
Üretim |
Toplam |
|
Televizyon |
30% |
67% |
1,4% |
1% |
0,6% |
100% |
|
AC Elektrikli Araç Şarj Cihazı |
35% |
63% |
0,8% |
0,8% |
0,4% |
100% |
*Tablo ilgili ürün grubunun ortalama değerleri baz alınarak oluşturulmuştur. Ürün türüne göre değişiklik gösterebilir.
Plastik ham madde tüketimi ile üretim süreçlerinde ve ofislerde oluşan plastik atıkların azaltılmasıyla ilgili çalışmalar yapan Vestel, 2021 yılında imzacısı olduğu İş Dünyası Plastik Girişimi (İPG) altında plastik kullanımının azaltılması ve geri dönüştürülerek tekrar kullanılması için taahhüt vermiştir.
Vestel Elektronik, tüm süreçlerde ortaya çıkan üretim ve mühendislik fireleriyle atıkları Üretim, Ar-Ge ve Kalite Kontrol ekiplerinin iş birliğiyle geri dönüştürüp, ürünlerde ve ürün bileşenlerinde tekrar kullanarak, 2021 yılı sonunda 629 ton, 2022 yılı sonunda 629 ton ve 2023 yılı sonunda 629 ton olmak üzere toplam 1.887 ton geri dönüştürülmüş plastik kullanmayı hedeflemiştir. Vestel Elektronik’te 2023 yılında verilen taahhütler aşılarak 910 ton geri dönüştürülmüş plastik kullanılmış, ambalaj malzemelerinde ise 88 ton plastik kullanımı azaltılarak toplam 998 ton işlenmemiş plastik kullanımının önüne geçilmiştir.
Vestel Beyaz Eşya ürünlerinde plastik yerine alternatif malzemelere yatırım yaparak plastik kullanımını azaltmayı hedeflemektedir. Pirinç kabuğu, portakal kabuğu ve zeytin çekirdeği gibi biyo-bazlı hammadde içeren malzemelerin buzdolabında kullanımı yaygınlaştırılmaktadır. 2023 yılında kullanılan bazı parçaların üretiminde geri dönüştürülmüş ve biyo-bazlı plastiklerin kullanım onayları alınmıştır. Örneğin, zeytin çekirdeği atıklarından elde edilen biolive biyoplastik malzemesi onaylanan parçalar arasındadır. Makinelerin farklı parçalarında da geri dönüştürülmüş plastik kullanımı artmaktadır.
Vestel Beyaz Eşya’da ise 2023 yılında verilen taahhütler aşılarak ambalaj malzemelerinde 26 ton, ürünlerde ise 313 ton plastik azaltımı yapılmıştır. 5.046 ton geri dönüştürülmüş plastik kullanılarak toplam 5.385 ton işlenmemiş plastik kullanımının önüne geçilmiştir.
Su stresi, belirli bir süre boyunca su ihtiyacı, mevcut su kaynaklarını aştığında veya su kalitesinin kötüleşmesi gibi nedenlerle su kullanımının kısıtlanması ve arzı karşılamaması durumudur. Türkiye, su stresi yaşayan ülkeler arasında yer almaktadır. Vestel tesislerinin bulunduğu Manisa, World Resource Institute (WRI)'e göre su riski bakımından yüksek risk seviyesine sahiptir. Etkili su yönetimi, özellikle yüksek riskli bölgelerde, kritik bir öneme sahiptir.
Üretim süreçlerinde en büyük risklerden biri olarak görülen su konusunda tüketimin en aza indirilmesine odaklanılmaktadır. Bunu başarabilmek için su tasarrufu projelerinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve sudan geri dönüşümle yararlanılması için çalışmalar sürdürülmektedir. Su yönetimiyle ilgili tüm süreçlerini CDP’ye raporlamakta olan Vestel'in su ayak izi ISO 14046 Su Ayak İzi Standardı çerçevesinde bağımsız üçüncü taraflara doğrulatılmaktadır.
Vestel Elektronik, su hatlarındaki iyileştirmeler, sensörlü veya zaman ayarlı muslukların kullanılması ile yıllık 28.800 m3 su tasarrufu sağlamaktadır. Vestel Beyaz Eşya, en çok su tüketen süreçlerini belirleyerek su tasarrufu projelerine dört odak nokta üzerinde odaklanmıştır.
Vestel’de su yönetimi, su kullanımı, su ayak izi, Vestel fabrikalarında suyun yolculuğu konularını içeren “Sürdürülebilirlik, Çevre ve Enerji Eğitimi” bilinçlendirme kapsamında yapılmaktadır. Bu kapsamda 2023 yılında 4.068 çalışan toplam 2.724 saat eğitim almıştır.